Mindfulness is het doelbewust met je aandacht in het huidige moment zijn, zonder oordeel. Dat is hoe Jon Kabat-Zinn, de Amerikaanse hoogleraar en bedenker van Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR)-therapie in het kort omschrijft wat mindfulness is. Maar wat houdt dat dan precies in? En waarom zou je mindfulness beoefenen?
Mindfulness kun je het makkelijkst uitleggen via het tegendeel. Niet mindful zijn kennen we immers allemaal wel; van die momenten dat we met onze aandacht afdwalen. Bijvoorbeeld als je met iemand in gesprek bent, maar je in gedachten bent bij alle dingen die je die dag nog moet doen.
Mindful zijn is precies het tegenovergestelde: je bent met je volledige aandacht bij dat wat je aan het doen bent. Je lichaam én geest zijn aanwezig in het hier en nu.
Wat is mindfulness?
Om die aanwezigheid ook mindfulness te kunnen noemen, moet de aandacht ook van een bepaalde kwaliteit zijn; vriendelijk en mild. Dat klinkt misschien simpel en dat is het ook, maar het is niet per se makkelijk. Want je merkt al gauw dat je aandacht afdwaalt naar iets wat in het verleden is gebeurd of wat nog moet gebeuren. Of dat je aandacht wel in het moment is, maar dat je juist kritisch of streng bent in plaats van vriendelijk.
In het dagelijks leven blijkt mindfulness voor de meeste mensen dan ook lastig te zijn, maar gelukkig is er goed nieuws: je kunt die aandacht trainen en ontwikkelen.
Mindfulness uitgelegt in drie minuten
Oprichter van de Mindfulness Academie en gecertificeerd mindfulnesstrainer Mila de Koning legt uit wat mindfulness wel en niet inhoudt:
Wat is het nadeel van niet mindful zijn?
Een groot nadeel van niet mindful zijn is dat je weinig grip hebt op je innerlijke leven, omdat je er met je aandacht niet helemaal bij bent en je niet opmerkt wat er gebeurt. Hoe vaak ben je wel niet met je gedachten ergens anders? Dan sta je je tanden te poetsen en ben je aan het piekeren over iets wat je eerder die dag hebt gezegd of gedaan. Dat noemen we: functioneren op de automatische piloot.
Als je geest vaak op de automatische piloot leeft, kom je gemakkelijk in allerlei ingesleten gedachtepatronen terecht. Patronen die onprettige gevoelens veroorzaken, zoals spanning en onrust. Je bent je niet bewust van wat er gaande is en dus kiest je brein de bekende route om ermee om te gaan: je gaat bijvoorbeeld piekeren, jezelf bekritiseren of je sluit jezelf af.
Lees ook: Wat is mindfulness (niet)? 3 misverstanden over meditatie
Wat is het doel van mindfulness?
Als je meer aandacht hebt (en dus mindful bent) voor wat er in je omgaat, kun je opmerken dat je afdwaalt en in niet-helpende patronen terechtkomt. En als je opmerkt dat het gebeurt, kun je er op een andere manier mee omgaan. Dat is het doel van mindfulness: je bewust zijn van wat er in je omgaat, zodat je op een gezonde en stressbestendige manier in het leven staat.
Mindfulness is niets meer conditietraining voor de geest. door iedere dag wat tijd vrij te maken voor mindfulness, zorg je ervoor dat je geest in een goede conditie blijft. Eigenlijk net zoals je elke dag genoeg slaapt, beweegt en gezond eet om je lichaam in goede conditie te houden.
Waarom is mindfulness zo goed voor je?
Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van mindfulness en die liegen er niet om: mindfulness is een bewezen manier om met meer rust, zelfkennis en veerkracht in het leven te staan. Een paar van de bewezen voordelen van mindfulness:
- Je staat positiever in het leven
- Je ervaart meer innerlijke rust en kalmte
- Je kunt beter met stress omgaan
- Je laat je minder leiden door je emoties
- Je slaapt beter en pieker mindert
- Je hebt meer energie en zelfvertrouwen
- Je maakt keuzes die bij je passen
- Je hebt meer zelfinzicht
“Mindfulness is the miracle by which we master and restore ourselves” – TN Hanh
Hoe kun je met mindfulness beginnen?
Met mindfulness beginnen is niet moeilijk, maar je moet het wel doen. En dat maakt het vaak lastig, want in het drukke, alledaagse leven schiet mindful zijn er nog weleens bij in. In dit artikel leggen we je daarom uit hoe je toch mindfulness kunt toepassen in het dagelijks leven.
Je kunt mindfulness alleen leren door er dagelijks mee bezig te zijn, het is echt een kwestie van ‘gewoon’ doen.
Wat helpt? Zet kleine stappen (verwacht bijvoorbeeld niet dat je vanaf nu elke dag vijftien minuten mindfulness gaat doen) en realiseer je dat een dag zonder mindfulness ook gewoon een dag is. Gooi dus niet de handdoek in de ring als je het een dag vergeet, maar pak de draad de volgende dag (of die dag daarna) gewoon weer op.
Aan de slag: Fijne mindfulness meditaties voor thuis of onderweg
Starten met mindfulnesstraining?
Mindfulness leert je hoe je met meer aandacht, veerkracht en rust door het ritme van het leven beweegt. Bekijk onze officiële mindfulnesstrainingen.
Beeld: Nel Ranoko via Unsplash
