Stress hoort bij het leven, maar soms stapelt het zich op tot het je uitput. Je to-do-lijst lijkt eindeloos, ontspannen voelt als iets wat je ‘nog even snel’ moet doen en je hoofd blijft malen. Misschien heb je al van alles geprobeerd, maar lukt het niet om de stress te verminderen. Mindfulness biedt een andere benadering. Geen quick fix, maar een wetenschappelijk onderbouwde manier om anders met stress om te gaan.

Wat gebeurt er in je lichaam bij stress?

De primaire menselijke reactie op iets onprettigs is dat je ervan weg wil. Je wilt dat het (de vervelende situatie) ophoudt of vindt dat het niet mag gebeuren. Kortom: je zet je fysiek en geestelijk schrap. Je ervaart weerstand tegen dat wat is.

In een schema ziet deze eerste reactie op stress er als volgt uit:

Weerstand maakt omgaan met stress lastiger

Het gevolg is dat de onprettige situatie nog onprettiger wordt of lastiger om mee om te gaan. De weerstand die je voelt tegen hoe het is, maakt het niet makkelijker om je te verhouden tot de situatie.

Sterker nog: soms wordt het juist nog moeilijker om met de situatie of lastige gevoelens om te gaan. De stressreactie ziet er dan als volgt uit:

Kan mindfulness stress verminderen?

Gaat mindfulness je dan helpen om stress te verminderen? Een terechte vraag. Als iets vervelend is, wordt dit door mindful te zijn niet minder vervelend. Toch? Er verandert immers niets aan de stressvolle situatie; je to-do-lijst is nog altijd even lang.

En dat klopt. Je kunt niet om de vervelende dingen in het leven heen. Hoe graag je dat ook zou willen, stressvolle situaties en uitdagende momenten horen erbij. Maar wat je wel kunt leren, is om er minder last van te hebben. Zodat je je er niet door laat meesleuren, maar het als het ware leert (ver)dragen.

Mindfulness geeft je meer kracht om de last die het leven je soms brengt, te leren dragen. Wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat mindfulness-meditatie angst, sombere gedachten en stress kan verminderen en je mentale gezondheid kan verbeteren.

Schakelt mindfulness de stressreactie volledig uit?

Hoe? Door de weerstand tegen hoe het is op te geven, zodat alleen de situatie over blijft. Je neemt de tijd om de moeilijke situatie en/of de uitdagende gevoelens volledig te ervaren, ze met vriendelijke aandacht te onderzoeken, zonder gelijk iets te willen veranderen.

Neem de tijd om de situatie volledig te ervaren, zonder weerstand toe te voegen. Zo geef je jezelf de mogelijkheid om vanuit rust en wijsheid met de situatie om te gaan.

“Je kunt het huidige moment verwoesten door je veel zorgen te maken over de toekomst.“

Leren omgaan met stress door rust te creëren

Leren omgaan met stress geeft energie. De (mentale) energie die normaal ging zitten in het verzetten tegen ‘het onprettige’ kun je nu benutten voor een eventueel actieplan. Zo kun je kijken of het nodig is om dingen te veranderen om je stress te verminderen.

Doordat je in stressvolle momenten meer rust creëert en je weerstand loslaat, geef je jezelf de ruimte om te ontdekken wat je op dit moment het beste kunt doen. Als je blijft hangen in verzet, kun je daar nooit achter komen.

Bij mindfulness gaan we ervan uit dat jij het beste weet wat goed is voor jou, mits je jezelf de rust en ruimte geeft om dat te ontdekken. Daar hoef je niet naar te zoeken, dat zit gewoon in jou. Als je de tijd neemt om stil te zijn, creëer je de mogelijkheid om jezelf te horen.

“Stilte verlicht je levenspad. Door niet te spreken, zie je duidelijker.” – Gandhi

Welke oefeningen kan ik doen om stress te verminderen?

Er zijn verschillende (wetenschappelijk bewezen) mindfulness-oefeningen die je kunt doen om stress te verminderen. Mindfulness-based stress reduction (MBSR) bestaat uit mindfulness-meditaties en yoga-oefeningen die de stressreactie in het lichaam verminderen, zo blijkt uit onderzoek.

Hoe begin je? Door tijd vrij te maken en het gewoon te gaan doen. Oefenen dus! Begin eens met een bodyscan, een stille ademmeditatie of een staande meditatie met bewegingsoefeningen. Bekijk alle mindfulness-meditaties die je kunt doen om stress te verminderen.

Ook interessant: 5 oefeningen om minder streng voor jezelf te zijn